Χαῖρε Kεχαριτωμένη
Wees gegroet, Vol van Genade
Annunciatie / Annuntiatio - schilder Sandro Botticelli (1445-1510)
WEES GEGROET VOL VAN GENADE DE HEER IS MET U!
Kecharitomene – Een naam die Vol van Genade betekent
Toen de aartsengel Gabriël uit de hemel neerdaalde en de Maagd Maria begroette met deze woorden: “Χαῖρε, Kεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.” (Lucas 1,28) dat betekende: “Wees gegroet Vol van Genade, de Heer is met u.“ Er wordt niet alleen een beleefde formule gebruikt, maar de diepste en meest persoonlijke naam werd onthuld: Kεχαριτωμένη. Dit Griekse woord Kecharitomene, wat zich vertaalt als Vol van Genade of "volmaakt in genade", is niet zomaar een beschrijving, maar een eigen identiteit– een unieke naam die alleen toebehoort aan de door God uitverkorene, en alleen aan Haar van alle schepselen.
Kecharitomene is geen bijvoeglijk naamwoord. Kecharitomene is een identiteit, Maria’s eeuwige naam!
Kecharitomene is passief deelwoord perfect, wat betekent dat Maria al volmaakt is in genade, vóór dat ze ooit met zonde bevlekt zou kunnen worden. Deze naam, haar door God zelf gegeven, duidt op de Onbevlekte Ontvangenis– de wonderbaarlijke waarheid dat zij vanaf het eerste moment van haar bestaan rein was van elke smet van zonde, de enige onder de mensen die onbevlekt is ontvangen.
Bijbelgeleerde M. Miguen, OFM, zei dat: Kecharitomene … vervangt de eigen naam van Maria en wordt een soort functionele naam. Het is de bijbelse gewoonte om personen een nieuwe naam te geven door ze een betekenisvolle naam te geven, zoals het geval was met Maria „Dienstmaagd des Heren“(p.93). En zoals ook Simon zoon van Jona, wiens naam dus eerst was Σίμων Βαριωνᾶ waarna ook hij van God zelf een nieuwe, eeuwige naam kreeg,- Πέτρος, de steenrots waarop God zijn enige Kerk zal bouwen.
Kecharitomene, die Gratia Plena: Gods volmaakte schepping
Maria is niet zomaar een van de heiligen, maar Gods meest volmaakte schepping– de Dochter, de Bruid en de Moeder van de Drieëne God. Als zodanig verdient Zij het om afgebeeld en aanbeden te worden boven alle engelen, heiligen en gezegenden. Haar grootheid komt niet van haarzelf, maar van God, die juist haar heeft uitgekozen, geheel met genade heeft vervuld en haar boven alle schepselen heeft verheven.
Kunst als getuige van de waarheid
Veel schilders door de geschiedenis heen zijn er, ondanks hun vaak groot talent, niet in geslaagd deze zeer belangrijke waarheid correct weer te geven. Sommigen echter, hebben deze waarheid goed begrepen en vervolgens getrouw op het doek overgebracht. Fra Angelico, een Dominicaan en schilder, in zijn werk "Annuntiatio“(1) laat duidelijk Kecharitomene, als het centrum en het hoogtepunt van Gods hele schepping zien. De engelen worden terecht verheven, maar toch zichtbaar minder dan hun Koningin. Hetzelfde geldt voor de werken van: Francesco Salviati.(2), Bartolomé Esteban Murillo(3), door Leonardo da Vinci(4), Simone Martini(5) en Andrea Solari(6). Het mooiste voorbeeld is misschien wel de schilderij van Sandro Botticelli.(7), die een onmetelijke diepte, goddelijke nederigheid, maar ook onbeschrijfelijke schoonheid en grootse waardigheid in zijn afbeelding van Kecharitomene weet uit te drukken.
Heeft de identiteit van de Moeder Gods, Maria, Dienstmaagd des Heren, te maken met de Onbevlekte Ontvangenis, die verbonden is met haar titel "Vol van Genade"?
Sommigen beantwoordden deze vraag als volgt:
In het Evangelie van Lucas 1:28 is het woord dat Gods boodschapper, de engel Gabriël, gebruikt: Kecharitomene. Het is dus niet zomaar "vol van genade", maar de wortel is het Griekse werkwoord "genade geven" (charitoo). Het woord staat in de voltooid verleden tijd, en dat betekent dat de handeling van het verlenen van genade al had plaatsgevonden. Het was niet iets dat nog moest gebeuren, maar iets dat al was volbracht. Het woord wordt ook als titel gebruikt. De engel zei niet: "Wees gegroet Maria, vol van genade", maar zei: "Wees gegroet, Vol van Genade". Het woord is dus niet zomaar een handeling, maar is identiteit.(8) We zouden kunnen zeggen: ‘vervolmaakt door de volheid van genade.’
Immaculata : Unieke genade
“O Onbevlekte! Zij is de enige die onbevlekt is ontvangen. God is onbevlekt, maar niet ontvangen. Engelen zijn onbevlekt, maar niet ontvangen. De eerste mensen waren onbevlekt vóór de zonde, maar zij waren niet ontvangen. Jezus is onbevlekt en ontvangen, maar hij was geen ‘ontvangenis’, omdat Hij als God al bestond en de woorden van Gods naam, zoals geopenbaard aan Mozes, ook op hem van toepassing waren: "Ik ben die is, die altijd was en die niet meer zal worden. Andere mensen worden verwekt, maar bezoedeld. Vol van Genade is de enige die niet alleen ontvangen is, maar ook ontvangen en onbevlekt. – Zo laat Zij zien dat Onbevlekte Ontvangenis behoort in essentie alleen aan haar toe. De naam verbergt nog veel meer mysteries, die te zijner tijd onthuld zullen worden."
~ Heilige Maximiliaan Kolbe
De grote theoloog pater William Most legde de bijbelse achtergrond uit van Onbevlekte Ontvangenis en zei: "Vol van Genade, Kecharitomene zou ‘Onze Lieve Vrouw van Barmhartigheid’ moeten betekenen, het hoogtepunt van genade. Daarom kunnen we concluderen dat volheid van genade impliceert Onbevlekte Ontvangenis":
Door te leren dat Maria onbevlekt is ontvangen, leert de Katholieke Kerk dat de Maagd Maria vanaf het moment van haar ontvangenis rein was van alle smet van de erfzonde...
... Er zijn twee passages in de Schrift die ons op deze waarheid wijzen. Laten we eerst eens kijken naar Genesis 3:15, waar we de parallel zien tussen Maria en Eva waar de vroege kerkvaders al over spraken: "Ik zal vijandschap stichten tussen u en de vrouw, en tussen uw nageslacht en haar nageslacht; het zal u de kop vermorzelen en gij zult loeren naar zijn hiel." De Joden zagen deze passage als een verwijzing naar de strijd tussen Christus en Satan, en de Kerk ziet in de "vrouw" een profetisch teken van de Maagd Maria... Dit impliceert Onbevlekte Ontvangenis...
... We kunnen ook concluderen uit de tekst van Lucas 1:28, waarin de engel Gabriel zich tot haar wendt met Vol van Genade. Als we de vertaling kunnen bevestigen – en dat kunnen we, en dat zullen we ook – dan kunnen we in dit vers de volledige vijandschap met de slang nog sterker zien – want Gods genade is volledig tegengesteld aan Satans heerschappij. En als Maria is Vol van Genade, het lijkt erop dat zij dan onbevlekt ontvangen moest zijn geweest...
... In Lucas 1:28 begroet de aartsengel haar met Vol van Genade. De meeste moderne versies gebruiken deze vertaling niet, maar verzwakken het zelfs aanzienlijk. Toch is het een accurate vertaling, zoals we kunnen zien in het Magisterium (Pius XII, Fulgens Corona / Stralende Kroon, AAS 45, 579, en ook uit het voortdurende gebruik van de Kerk) en ook uit de filologie.
Omdat het Griekse woord in het Evangelie is Kecharitomene, ofwel Vol van Genade. Het is het voltooide deelwoord in de passieve vorm van het werkwoord charitoo. Het voltooide passieve deelwoord is erg sterk. Bovendien, charitoo behoort tot een groep werkwoorden die eindigen op omicron omega. Wat ze gemeen hebben, is dat ze een persoon of een ding in de toestand brengen dat een stam betekent. Dus, leukos betekent wit, dus leukoo betekent wit maken. Dan zou charitoo betekenen “in Charis brengen”. Dat woord Charis kan zowel gunst als gratie betekenen. Maar als we het met gunst vertalen, moeten we goed in gedachten houden dat gunst niet alleen betekent dat God er als het ware bij zit en naar iemand glimlacht, zonder iets te geven. Dat zou pelagiaans zijn: redding die mogelijk is zonder genade. Dus God zal wel iets geven, en dat iets is Zijn genade, dat een deel van Zijn eigen “Ik ben die ik ben” is. Dus, charitoo betekent 'in het genade stellen'. Maar dan ook Kecharitomene wordt gebruikt in plaats van de naam "Maria". Het is vergelijkbaar met het Engelse woordgebruik, waar we bijvoorbeeld zeggen dat iemand Mr. Tennis is. Dat betekent dat hij een toptennisser is.
Coredemptrix – Medeverlosseres en Middelares van alle genaden
Theotokos is niet alleen de Moeder van God, maar ook onze Medeverlosseres, Middelares van alle genaden en onze Voorspreekster. Haar rol in de verlossing van de mensheid is van onschatbare waarde. Door haar "Ja" (Lucas 1,38), God is mens geworden, en de mens kreeg de weg naar verlossing. Haar genade is in overvloed die alle engelen en alle heiligen overtreft – zoals paus Pius IX schrijft in "Ineffabilis Deus", definiërend Onbevlekte Ontvangenis in 1854:
"Hij [God] volgde haar met zoveel liefde, meer dan alle andere schepselen, dat hij alleen in haar een uniek genot vond. Daarom vulde Hij haar op zo'n wonderbaarlijke wijze, meer dan alle engelachtige geesten en alle heiligen, met de overvloed van alle hemelse gaven uit de schatkamer van de Godheid, dat zij, altijd volkomen vrij van iedere smet van zonde, en volkomen mooi en volmaakt, zo'n volheid van onschuld en heiligheid vertegenwoordigde dat niemand groter kan zijn dan God en niemand behalve God het kan bevatten.."(9)
Mediatrix – Middelares de veilige weg naar Christus
De Moeder van God is als Middelares de brug tussen God en mens, de spiegel van Gods liefde en een voorbeeld van volmaakt geloof. Haar Vol van Genade is niet alleen haar naam, haar titel, maar een uitnodiging aan ons allemaal. Laten wij ook tot God bidden dat wij waardig mogen zijn om voldoende Gods genade te ontvangen, zodat wij ons volledig kunnen overgeven aan Gods heilige wil, waardoor wij op deze weg naar dat eeuwige leven in het Koninkrijk der Hemelen kunnen en mogen geraken.
Medeverlosseres, Middelares van alle genaden en onze Voorspreekster, bid voor ons!
● (1) Fra Angelico,"Aankondiging“, Florence
● (2) Francesco Salviati,"Aankondiging“
● (3) Bartolomé Esteban Murillo,"Aankondiging“
● (4) Leonardo da Vinci,"Aankondiging“
● (5) Simone Martini,"Aankondiging“
● (6) Andrea Solario,"Aankondiging“
● (7) Sandro Botticelli,"Aankondiging“
● (8) Catholic.com,"Vol van genade versus zeer bevoorrecht“
● (9) Paus IX.,"Onuitsprekelijke God“
No comments:
Post a Comment