Contra caecos defendo Maria

 

Ik verdedig U tegen de blinden, Maria.

 

“Keer u met vertrouwen tot Maria en zeg: ‘Ster van de stormachtige zee van mijn sterfelijk leven, moge uw licht op mij schijnen, zodat ik niet afdwaal van het pad dat mij naar de hemel leidt.’ Onze Lieve-Vrouw van het Goede Succes, haar woorden tot ons in deze tumultueuze tijden. — Ave Maria!

Onlangs schoot me een vage herinnering te binnen. Vele jaren geleden was ik nog maar een jongetje dat een kleine Bijbel las die ik van mijn grootmoeder had gekregen. Ik heb die oude Bijbel nog steeds in mijn bibliotheek. Ik moet ongeveer zeven jaar oud zijn geweest toen ik erin begon te lezen, dat was de eerste van vele keren: "In het begin schiep God de hemel en de aarde..." Vele jaren gingen voorbij en ik bleef die kleine Bijbel lezen. Na verloop van tijd begon ik patronen te zien die zich steeds herhaalden. Het eerste patroon staat precies in het eerste vers van Genesis: weerspiegeling, een spiegel. De aarde is een weerspiegeling van de hemel, de verborgen boodschap van de letter alef. Die letter onthult ook dat er kracht schuilt in de twee delen van de waarheid: in de Hemel wat echt is, op Aarde wat opkomt. Zijn en worden, soliditeit en beeld. Absolute waarheid en de onvolmaakte weerspiegeling die wij bewonen.

Naar mijn mening gebruikt de Heilige Schrift dat samenspel van overwegingen om ons de waarheid te leren. Waarheid is niet zomaar een concept, Waarheid is een Persoon, Jezus Christus, onze Heer en Redder, Wie de weg, de waarheid en het leven is. Alef is tegelijkertijd reflectie en kracht.

Houd dat in gedachten.

Een paar dagen geleden vestigde iemand mijn aandacht op het nieuws uit het Vaticaan. Ik stopte met luisteren naar de depositiones Vaticanae rond 2023, om redenen die ik later zal toelichten. Deze nieuwe verklaring had iets te maken met Onze Lieve-Vrouw en haar onmiskenbare rol als Medeverlosseres van het menselijk ras. De verklaring was een dubbelzinnige – durf ik te zeggen onwetende – uiting die erop duidde dat men zal... niet noemen de Allerheiligste Maagd Maria Medeverlosseres.

Ik ben nog steeds katholiek, een zeer onvolmaakte katholiek en door velen veracht. Mijn mening is slechts de mening van een goedbedoelende onwetende, maar ik probeer die eerlijk gezegd te laten samenvallen met het Magisterium der Eeuwen, het magistrale verslag van de pre-aggiornamento Katholieke Kerk. Waarop ik leerde vertrouwen als een zekere gids voor mijn redding. Het heeft me tientallen jaren gekost, maar nu begrijp ik genoeg om te zeggen dat de waarheid van de Heilige Schrift en de waarheid van het oude Magisterium zijn één en hetzelfde.

Jezus en Maria verschijnen samen op een bruiloft. Het verhaal staat in hoofdstuk twee van het Evangelie volgens Johannes.

En de derde dag werd er een bruiloft gevierd te Kana van Galilea. De moeder van Jesus was er tegenwoordig, en ook Jesus met zijn leerlingen waren ter bruiloft genodigd. En toen er gebrek kwam aan wijn, sprak de moeder van Jesus tot Hem: Ze hebben geen wijn meer.

Maar Jesus zeide haar: ‘Vrouw, wat is er tussen Mij en u? Nog is mijn uur niet gekomen.” Zijn moeder sprak tot de bedienden: “Doet wat Hij u zeggen zal.” Daar waren nu zes stenen kruiken, elk van twee of drie maten inhoud, die er voor de joodse reiniging waren geplaatst..

Jesus zei hun: “Vult de kruiken met water.” Ze vulden ze tot boven toe. Toen sprak Hij tot hen: “Schept er nu uit, en brengt het naar den hofmeester.” Ze brachten het. Zodra nu de hofmeester van het water geproefd had, dat wijn was geworden, (hij wist niet, waar die vandaan kwam; maar de bedienden, die het water hadden geschept, wisten het wel), riep de hofmeester den bruidegom, en zeide tot hem: “Iedereen schenkt eerst de goede wijn, en als men goed gedronken heeft, dan de mindere soort; maar gij hebt de goede wijn tot nu toe bewaard.”

Zo deed Jesus zijn eerste wonder te Kana van Galilea, en openbaarde Hij zijn heerlijkheid. En zijn leerlingen geloofden in Hem. Daarna vertrok Hij naar Kafárnaum; Hij zelf met zijn moeder en broeders en zijn leerlingen; en zij bleven daar enkele dagen. (Johannes 2,1-12)

Merk op dat "doe maar wat hij je zegt" de verstandhouding tussen Maria en Jezus onthult. Wat deed Jezus? Zuchtte hij en trok hij een wenkbrauw op toen hij opstond van zijn plaats aan tafel? Hoe wist Maria hoe ze de bedienden moest instrueren over wat ze moesten doen? De woorden beschrijven de scène niet, maar we moeten een verband leggen tussen Maria's eerste zin (vs. 3) die leidde tot haar aanwijzing aan de bedienden (vs. 5) … en wat leidde tot Jezus' actie op aanraden van zijn moeder.

De hofmeester is verrast door de aanblik van goede wijn. De opmerking van de hofmeester laat zien dat hij een man was die de menselijke natuur kende. Door zijn woorden leren we de mens Jezus kennen als niet zomaar een mens. Hij kan gewoon water veranderen in de beste wijn die, om zo te zeggen, uit de juiste volgorde wordt geserveerd. Wanneer de smaakpapillen van de gasten door het drinken zijn afgestompt, kunnen ze de uitstekende kwaliteit van de nieuwe wijn die wordt geserveerd niet ten volle waarderen. Jezus verrast iedereen omdat beide handelingen en de resultaten van zijn dade nzijn buitengewoon.

Wat we vandaag moeten overwegen is de Mariale kern van dit wonder. Maria initieert de reeks gebeurtenissen. Stel je voor dat je midden in een feestmaal zonder wijn komt te zitten! Ik denk graag dat Jezus altijd de leiding heeft en dat hij nooit een kans laat liggen om ons iets te leren. Hij wekt heimelijk de behoefte aan wijn bij Maria en Maria wendt zich tot haar zoon omdat ze weet dat hij er iets aan kan doen.

Jezus "vertelt een gelijkenis" en het beviel hem goed om Maria helemaal vooraan in het verhaal te plaatsen. Ze gedragen zich als een team. Als team lossen ze het probleem op.

Drie decennia eerder had Jozef Maria en het kindje Jezus naar de tempel gebracht. Daar gebeurde het volgende:

Zijn vader en moeder stonden verbaasd over wat er van Hem werd gezegd. Simeon zegende hen, en sprak tot Maria, zijn moeder: “Zie, Hij is bestemd tot val en opstanding van velen in Israël, en tot een teken van tegenspraak; en een zwaard zal ook uw eigen ziel doorboren. Zo moeten de gedachten van veler harten worden ontsluierd.”

Ook was er een profetes, Anna, de dochter van Fanoeél, uit de stam van Aser. Ze was hoogbejaard. Na haar jeugd was ze zeven jaar gehuwd geweest; nu was ze een weduwe van vier en tachtig jaar. Nooit verliet ze de tempel, maar diende God dag en nacht onder vasten en bidden. Juist op dat ogenblik kwam ook zij naderbij; ook zij loofde God, en sprak over het Kind met allen, die Jerusalems verlossing verwachtten. (Lucas 2,33-28)

Simeons profetische woorden verenigen het kindje Jezus en zijn moeder in één missie. Het begint met "Dit kind is bestemd voor de val, enz." en eindigt met "Een zwaard zal ook uw eigen ziel doorboren." Moeder en kind hebben deel aan één opdracht van uitzonderlijk belang. Ze zullen de onbeschrijfelijke pijn van de Verlossing delen. We weten wat die opdracht is: het redden van de mensheid.

Is het mogelijk om het bovenstaande schriftuurlijke verslag te lezen en niet tot een conclusie komen dat Jezus en Maria een team zijn dat door God is voorbestemd om te doen wat niemand anders ooit zou kunnen doen?

Om het belang van Maria in onze verlossing te begrijpen, moeten we de rol begrijpen die onze moeder Eva speelde in de val van het menselijk ras.

De slang was het sluwste van alle dieren in het wild, die Jahweh God had gemaakt. Ze sprak tot de vrouw: Heeft God u dan werkelijk verboden, van de bomen in de tuin te eten? De vrouw gaf de slang ten antwoord: We mogen de vruchten eten van al de bomen in de tuin; alleen heeft God gezegd: ge moogt niet de vruchten eten van de boom, die midden in de tuin staat, en die zelfs niet aanraken; anders zult ge sterven. Maar de slang sprak tot de vrouw: Ge zult volstrekt niet sterven. Maar God weet, dat uw ogen zullen opengaan, wanneer ge daarvan eet, en dat ge gelijk aan God zult worden door de kennis van goed en kwaad. Ook had de vrouw al bemerkt, hoe goed die boom was om van te eten; hoe hij een lust was voor de ogen, en hoe verleidelijk, wanneer men inzicht wil verkrijgen. Ze plukte dus van zijn vrucht en at; ze gaf er ook van aan haar man, die bij haar stond, en ook hij at er van. Nu gingen hun beiden de ogen open; ze merkten, dat ze naakt waren. Ze hechtten daarom vijgeblaren aaneen, en maakten er zich een schaamgordel van. (Genesis 3,1-7)

Uit het Genesisverhaal begrijpen we – en dat gold ook voor de apostelen en de apostolische vaders – dat Eva werd misleid om de vrucht van de verboden boom te begeren. Dat geldt niet voor Adam, die vrijwillig de leiding van zijn vrouw volgde, wetende dat hij daarmee de wet van God overtrad.

Hier vinden we de aan het begin genoemde overweging. Christus komt naar de gevallen wereld om de zonde van Adam ongedaan te maken, omdat Adam als man was verantwoordelijk voor de zorg voor het hele menselijke ras. Toch moest de fout van Eva ook worden rechtgezet. Haar begeerte naar de vrucht van de boom moest worden gecompenseerd.

Gods werk is volmaakt en mysterieus. Wanneer Maria het kindje Jezus in de tempel presenteert, weet ze heel goed dat zij en dat kindje deel uitmaken van Gods geheime plan om de mensheid te verlossen. Drie decennia later staat ze op Golgotha ​​te kijken hoe haar zoon aan een Romeins kruis hangt. Het Kruis (Gr. xylon) heeft dezelfde naam als de verboden boom (Gr. xylon) maar deze keer begeert Maria, de Nieuwe Eva, de vrucht van die "kwaadaardige machine" – zo noemde Lucianus het kruis. Die vrucht is de dood. We kunnen er zeker van zijn dat Maria, de volmaakte moeder, zonder zonde ontvangen, het lijden en de dood van haar zoon voor zichzelf wenste. Dat heilige verlangen van haar hart is de perfecte tegenhanger van Eva's begeerte naar de verboden vrucht. Maria, zoals bijna elke menselijke moeder, is bereid zelf lijden en dood te ondergaan om haar eigen zoon voor dat vreselijke lot te behoeden.

Deze gedachten verdienen zeker meer verdieping dan wat ik in een simpele post kan doen. Hoe meer ik op dat moment aan het Onbevlekte Hart van Onze Lieve-Vrouw denk, hoe meer ik besef dat Jezus en Maria een gemeenschappelijke missie hadden, die erop gericht was de fouten van Adam en Eva perfect te weerspiegelen en te compenseren.

Daarom zal ik Maria van Nazareth altijd als mijn Medeverlosseres beschouwen, de onmisbare helper die Christus nodig had om in deze gebroken wereld te komen en haar weer heel te maken.

O Maria, zonder zonde ontvangen, bid voor ons die onze toevlucht tot U nemen!

‘De Onbevlekte Maagd, gevrijwaard van iedere smet van de erfzonde, werd, toen haar aardse leven was voltooid, met lichaam en ziel opgenomen in de hemelse glorie en door de Heer verheven tot Koningin over alle dingen…’

_____

Bron